Venkel (Foeniculum vulgare) is een plant uit de schermbloemenfamilie (Apiaceae). Het is een naar anijs smakende plant die als kruid gezien wordt (de takken en draadachtige bladeren), maar ook als groente en dan vooral de verdikking van de onderkant van de steel die aan de voet van de knolvenkel groeit. Bij bladvenkel ontbreekt de knol. De venkelplant kan tot boven manshoogte groeien.
De zaden staan al eeuwenlang bekend om hun geneeskrachtige werking. Ze worden op verschillende manieren tot medicijn verwerkt.
De krachtigste vorm daarvan is de venkelolie, die uit de zaden wordt geperst. Een andere mogelijkheid is het trekken van extracten (bereid als thee) uit de zaden.
Venkelzaad kan onder meer helpen bij darmproblemen en menstruatiestoornissen. Ook wordt het gebruikt om borstvoeding te stimuleren aangezien de etherische olie die van de zaden wordt gemaakt een grote hoeveelheid anethol (een fyto-oestrogeen) bevat.(Een bewezen mechanisme hiervoor ontbreekt echter nog of is omstreden.) Ook worden er bepaalde medicijnen uit venkel gewonnen.
Venkel is oorspronkelijk afkomstig uit Azië en werd via middeleeuwse handelsroutes naar Europa vervoerd. Vooral in Zuid-Europa wordt de plant veel verbouwd en is een belangrijk ingrediënt van onder meer salades.
Kauwen op venkelzaad onderdrukt het hongergevoel. In vroeger tijden kauwden gelovigen die nuchter ter kerke gingen soms venkelzaad tijdens de kerkdienst.